اختلال استرس پس از سانحه چیست؟

اختلال استرس پس از سانحه مجموعه خاصی از واکنشها است . که می تواند در افرادی که یک رویداد آسیب زا را تجربه کرده اند که زندگی یا امنیت آنها را تهدید کرده ، ایجاد شود .
این سانحه می‌تواند یک تصادف جدی با اتومبیل ، حمله فیزیکی یا جنسی ، جنگ یا شکنجه ، یا بلایایی مانند آتش سوزی یا سیل باشد . در نتیجه ، فرد احساس ترس شدید ، درماندگی یا وحشت می‌کند .

علائم و نشانه های اختلال استرس پس از سانحه چیست؟

افراد مبتلا به این اختلال معمولاً احساس ترس و وحشت را تجربه می کنند ، شبیه ترسی که در حادثه آسیب زا احساس کرده اند .
فرد مبتلا به این اختلال چهار نوع مشکل اساسی را تجربه می کند :

زندگی مجدد در یک واقعه آسیب زا 
فرد ، این اتفاق را از طریق خاطرات ناخواسته ، اغلب به صورت تصاویر زنده و کابوس ها زنده می کند . ممکن است واکنشهای شدید احساسی یا جسمی مانند تعریق ، تپش قلب یا وحشت در هنگام یادآوری حادثه وجود داشته باشد .

هوشیاری بیش از حد 
فرد، دچار مشکلات خواب ، تحریک پذیری و عدم تمرکز می شود . به راحتی وحشت زده می شود و دائماً مراقب علائم خطر است .

پرهیز از یادآوری واقعه
فرد به عمد از فعالیتها ، مکانها ، افراد ، افکار یا احساسات مرتبط با این رویداد اجتناب می کند . زیرا آنها خاطرات دردناکی را به وجود می آورند .
احساس بی عاطفه بودن – فرد به فعالیت های روزمره علاقه خود را از دست می دهد ، احساس می کند از دوستان و خانواده جدا شده و از نظر عاطفی بی حس و علاقه است .
عموما افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه همزمان مشکلات بهداشت روانی دیگری را تجربه کنند. مشکلات اضافی ، معمولاً افسردگی ، اضطراب و مصرف الکل یا مواد مخدر ، اگر این اختلال برای مدت طولانی ادامه داشته باشد ، استرس دفعات بیشتری اتفاق می افتد.

چک لیست علائم 

آیا شما چیزی را تجربه کرده اید یا دیده اید که شامل مرگ ، جراحت ، شکنجه یا آزار باشد و بسیار احساس ترس یا درماندگی کرده باشید؟

آیا هر یک از موارد زیر را تجربه کرده اید:

خاطرات ناراحت کننده ، فلاش بک یا رویاهای واقعه؟

وقتی چیزی شما را به یاد آن رویداد می اندازد از نظر جسمی و روانی مضطرب می شوید؟

اگر به همه این پرسش ها پاسخ مثبت داده اید ، آیا حداقل دو مورد از موارد زیر را نیز تجربه کرده اید:

در به خاطر سپردن قسمتهای مهم این رویداد مشکل دارید

باورهای بسیار منفی نسبت به خود ، دیگران یا جهان داشتید

مداوم خود یا دیگران را به خاطر آنچه اتفاق افتاده سرزنش می‌کنید

پیوسته احساس منفی ، عصبانیت ، گناه یا شرمندگی می کنید

علاقه کمتری به انجام کارهایی دارید که قبلاً از آنها لذت می بردید

احساس بریده شدن از دیگران

در احساسات مثبت (مثلاً عشق یا هیجان) مشکل دارید

و آیا حداقل دو مورد از موارد زیر را تجربه کرده اید:

در خواب مشکل داشته اید . به عنوان مثال خواب های بدی دیده اید ، یا خوابیدن و خواب ماندن سخت بوده

احساس عصبانیت

درگیر یک رفتار بی پروا یا خود تخریبی است

در تمرکز مشکل دارید

احساس مراقبت یا هوشیاری می کنید

اگر همه این موارد برای یک ماه یا بیشتر اتفاق افتاده باشد ، ممکن است شما دچار اختلال استرس پس از سانحه باشید.

اختلال استرس پس از سانحه چقدر رایج است و چه کسی آن را تجربه می کند؟

هر کسی می تواند به دنبال یک واقعه آسیب زا به اختلال استرس پس از سانحه مبتلا شود . اما اگر این واقعه آسیب عمدی مانند حمله فیزیکی باشد یا تجربه های آسیب زای مکرر مانند سو استفاده جنسی در دوران کودکی یا زندگی در یک منطقه جنگی باشد ، فرد در معرض خطر بیشتری است.
جدا از خود این رویداد ، از عوامل خطر ابتلا به اختلال استرس پس از سانحه می‌توان به سابقه گذشته تروما یا مشکلات قبلی روانی و همچنین وقایع استرسزای زندگی پس از ضربه و عدم حمایت اجتماعی اشاره کرد.

حدود 12 درصد از استرالیایی ها این اختلال  را در طول زندگی خود تجربه می کنند. حوادث جدی یکی از دلایل عمده بروزاین  اختلال در استرالیا است .
اگر بعد از یک واقعه آسیب زا هر زمان احساس اضطراب شدید کردید ، صحبت با پزشک یا متخصص بهداشت دیگر اولین قدم خوب است.
اگر علائمی از اختلال استرس پس از سانحه را تجربه کردید که بیش از دو هفته ادامه داشت ، ممکن است یک پزشک یا یک متخصص بهداشت روانی شروع درمان اختلال استرس پس از سانحه را به شما توصیه کند.

چه روش های درمانی برای اختلال استرس پس از سانحه در دسترس است؟

بسیاری از افراد در چند هفته اول پس از یک واقعه آسیب زا برخی از علائم اختلال استرس پس از سانحه را تجربه می کنند ، اما بیشتر آنها به تنهایی یا با کمک خانواده و دوستان بهبود می یابند. به همین دلیل ، درمان معمولاً تا حدود دو هفته پس از یک تجربه آسیب زا آغاز نمی شود.

حمایت از طرف خانواده و دوستان برای بیشتر افراد بسیار مهم است. تا آنجا که ممکن است در به حداقل رساندن سایر تجارب ، استرس زا در زندگی تلاش  شود . این باعث می شود تا فرد بتواند بیشتر روی بهبودی خود تمرکز کند. اگر فرد در هر زمان پس از یک واقعه آسیب زا احساس پریشانی فراوان کند ، باید با پزشک یا متخصص بهداشت  صحبت کند.
اگر فردی علائم اختلال استرس پس از سانحه را تجربه کند که بیش از دو هفته ادامه دارد ، پزشک یا متخصص بهداشت روان ممکن است شروع درمان را توصیه کند.

درمان های موثر در دسترس هستند. بیشتر آنها شامل درمان روانشناختی (گفتار درمانی) است ، اما در برخی موارد نیز می توان دارو تجویز کرد.
در طی چهار هفته از بروز علائم ، درمان های دارویی توصیه نمی شود . مگر اینکه شدت پریشانی فرد تنها با روش های روانشناختی قابل کنترل نباشد .
به طور کلی ، بهتر است با استفاده از درمان روانی شروع به استفاده از دارو به عنوان اولین و تنها راه حل مشکل کنید.

کلینیک و مرکز مشاوره و روانشناسی و روانشناختی ندای آرامش روان

آدرس: تهران، فلکه دوم صادقیه، ابتدای خیابان ستارخان، بلوار شهدای صادقیه شمالی، نبش کوچه مرودشت، پلاک 4، واحد 7
تلفن نوبت دهی و رزور ۴۴۲۴۴۹۱۶-۰۲۱
تلفن نوبت دهی و رزور ۴۴۲۹۷۶۷۰-۰۲۱
اگر به مشاوره تلفنی نیاز دارید می‌توانید در هر ساعت از شبانه روز از طریق تلفن همراه خود با این شماره تماس بگیرید
۰۲۱-۷۴۴۷-۱۲۳۴
همچنین برای شارژ حساب کاربری خود برای استفاده از خدمات روانشناختی کد
۲۵#*۵۰۰* را شماره گیری نمایید

مرکز مشاوره خانواده

امیر پیرایش دکترای روانشناسی زوج و پیش از ازدواج و به همراه بیش از ۲۰۰ متخصص دیگردر کلینیک مشاوره و روانشناسی ندای آرامش روان مشغول به فعالیت می‌باشند.